ਖੇਤੀਬਾੜੀ
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿੰਨੂ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਫਲ : ਪੀ ਏ ਯੂ ਕਿੰਨੂ 1
ਲੁਧਿਆਣਾ : ਬੀਤੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਕਿੰਨੂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਿੰਬੂ ਜਾਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਫਲ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਹੇਠ 46.8 ਹਜ਼ਾਰ ਹੈਕਟੇਅਰ ਰਕਬਾ ਹੈ ਅਤੇ 12.54 ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਉੱਚ ਮਿਆਰ ਵਾਲੇ, ਰਸੀਲੇ ਫਲਾਂ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਉਪਜ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਤੇ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਹੈ । ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਪੀਏਯੂ ਵਿਖੇ ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਖੋਜ ‘ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿੰਨੂ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।
ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ ਡਾ.ਸਤਿਬੀਰ ਸਿੰਘ ਗੋਸਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਕਿੰਨੂ ਦੇ ਫਲ ਸੁਆਦ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਤੱਤਾਂ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸਦੇ ਫਲਾਂ ਵਿਚ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਇਸ ਫਲ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਬੀਜ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਿੱਧੇ ਖਪਤ ‘ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਜੂਸ ਕੱਢਣ ‘ਤੇ ਕੁੜੱਤਣ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ ਹੋਏ ਪੀਏਯੂ ਨੇ ਨਵੀਆਂ ਪ੍ਰਜਨਨ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੀਜ ਰਹਿਤ ਕਿੰਨੂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਖੋਜ ਡਾ. ਅਜਮੇਰ ਸਿੰਘ ਢੱਟ ਨੇ ਵਰਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿੰਨੂ ਦੀਆਂ ਘੱਟ ਬੀਜ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੀਏਯੂ ਕਿੰਨੂ-1 ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਖੋਜ ਸਿੱਟੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਆਏ। ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਘੱਟ ਬੀਜਾਂ ਵਾਲੇ ਫਲਾਂ ਵੱਲ ਕਦਮ ਵਧਾਏ ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਤੀ ਫਲ ਔਸਤਨ 3.43 ਬੀਜ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੀਏਯੂ ਕਿੰਨੂ-1 ਮਿਆਰੀ ਫਲਾਂ, ਰੋਗਾਂ ਅਤੇ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਕਿਸਮ ਹੈ।
ਫਲ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡਾ: ਐਚ.ਐਸ. ਰਤਨਪਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸਮ ਸਥਾਨਕ ਖਪਤ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ ਜੋ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਬੀਜ ਵਾਲੇ ਨਿੰਬੂ ਜਾਤੀ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਿੰਬੂ ਨਿਰਯਾਤ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਰੂਸ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
Facebook Comments
